ChatGPT กับงานสำนักงาน
การก้าวเข้ามาของ generative AI ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในแวดวงต่าง ๆ มากบ้างน้อยบ้าง บางสายอาชีพก็เหมือนจะถูก disrupt อย่างรุนแรง เช่น ศิลปินที่เคยหารายได้จากงานเขียนภาพ ก็ถูกกระทบโดยตรงจาก generative AI ที่สามารถช่วยสร้างภาพแบบต่าง ๆ ตามที่ผู้ใช้ต้องการได้โดยง่าย ไม่ว่าจะเป็น Midjourney, DALL-E, DreamStudio, Firefly สิ่งเหล่านี้ก่อให้เกิดความวิตกถึงผลกระทบที่จะมีต่องานสร้างสรรค์ [1] หรือเหล่านักแสดงที่หวาดกลัวว่า AI สามารถสร้างนักแสดงในภาพยนตร์ขึ้นจากต้นแบบนักแสดงได้ ทำให้ความจำเป็นในการจ้างนักแสดงประกอบมาเข้าฉากจำนวนมากอาจไม่จำเป็นแล้ว [2]
ในงานสำนักงานทั่วไป การทำงานก็จะเปลี่ยนแปลงไป การที่ AI ฉลาดมากขึ้น เป็นผู้ช่วยงานเรื่องต่าง ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ความสามารถด้านภาษาของ generative AI อย่าง ChatGPT ทำให้การเขียนร่างงานต่าง ๆ ทำได้ง่ายมากขึ้น โดยเฉพาะในภาษาต่างประเทศที่คนทำงานทั่วไปอาจไม่คุ้นเคย [3] การเรียนรู้ใช้งาน ChatGPT เป็นจึงเป็นการเพิ่มขีดความสามารถของคนทำงานแบบก้าวกระโดด จากเดิมที่ร่างจดหมายโต้ตอบต่างประเทศได้ไม่ดีหรือไม่ได้เลยก็สามารถทำได้โดยง่าย
ส่วนงานที่ต้องใช้ตารางข้อมูล ที่เคยใช้ Excel และต้องเขียนคำสั่งประมวลผลหรือสั่งสร้างกราฟกันเอาเอง เมื่อใช้ ChatGPT ร่วมกับ Code interpreter ก็ทำให้เราสามารถ upload ข้อมูลไปให้ ChatGPT ช่วยดูและวิเคราะห์ข้อมูลให้ โดย ChatGPT สามารถดูข้อมูลว่ามีอะไรบ้าง และควรวิเคราะห์อะไรในข้อมูลนั้นได้บ้าง หรือเราอาจสั่งให้วิเคราะห์ข้อมูลลักษณะอื่น ๆ ตามต้องการได้ [4]. ความสามารถเหล่านี้ทำให้การแสดงภาพนิทัศน์จากข้อมูล (data visualization) ที่แต่เดิมต้องเรียนรู้และใช้โปรแกรมเฉพาะอย่าง Tableau หรือ Power BI ทำได้ง่ายขึ้นเพียงแค่บอก ChatGPT ว่าต้องการอะไรด้วยภาษามนุษย์เอง
งานพื้นฐานเรื่องการนำเสนอผลก็จะเห็นว่า ChatGPT สามารถช่วยเตรียมข้อมูลเพื่อนำเสนอ ทำข้อมูลแยกประเด็นเป็นข้อ ๆ ประกอบแต่ละสไลด์ รวมถึงให้ร่างบทบรรยายของแต่ละสไลด์ และเติมข้อมูลเหล่านั้นลงในไฟล์ pptx เปล่าที่ส่งไปให้ได้. ทั้งหมดทำได้ด้วยการใช้ Code interpreter ร่วมกับ ChatGPT เพราะ Code interpreter สามารถรับไฟล์ข้อมูลและเติมข้อมูลเพิ่มเติม ส่วน ChatGPT ก็สามารถสร้างเนื้อหาที่ต้องการได้ [5] ความสามารถนี้ทำให้การเตรียมข้อมูลนำเสนอทำได้สะดวกมากขึ้น ผู้ใช้เองก็สามารถถามเพื่อทำความเข้าใจเรื่องที่ต้องการรู้จาก ChatGPT ได้
ตัวอย่างการใช้ ChatGPT ในงานพื้นฐานในสำนักงานที่ยกมานี้ทำให้เห็นถึงผลกระทบของ generative AI ต่องานทั้งหลาย โดยเฉพาะในงานที่เคยใช้สติปัญญามนุษย์ในการทำงานต่าง ๆ ก็สามารถให้ AI ช่วยทำแทนได้. ChatGPT เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งของ generative AI ที่พัฒนาโดย OpenAI. ยังมี AI จากบริษัทอื่น ๆ อีกมาก ตัวอย่างเช่น การมาของ Office 365 Copilot [6] ที่ผนวกความสามารถของโมเดลภาษาขนาดใหญ่ไว้ใน Office 365 ทำให้การเตรียมเอกสาร ทำกราฟ ทำไฟล์เสนองานเป็นไปได้ง่ายมากยิ่งขึ้นผ่านการพูดคุยสิ่งที่ต้องการ. หรือ AI Tools ที่ถูกสร้างมาเพื่อตอบความต้องการเฉพาะด้านอย่าง SlidesAI ที่เป็น extension ชอง Google Slides ทำให้ AI ช่วยเขียนเนื้อหาและสร้างไฟล์นำเสนองานได้ [7]. หรือให้ Kapwing สร้างคลิปวิดีโอจากการพิมพ์ความคิดว่าต้องการเสนออะไรผ่านวิดีโอนั้นดังตัวอย่างข้างล่าง [8]
อนาคตของคนทำงาน
การเข้ามาของ generative AI และตัวอย่างการใช้ ChatGPT ที่กล่าวมาทำให้เห็นว่า การทำงานต่าง ๆ จะสะดวกรวดเร็วขึ้น เพราะเหมือนมีคนคอยช่วยงาน งานที่เคยต้องทำเองแต่เดิมก็เสร็จได้เร็วขึ้นดีขึ้น ตัวอย่างที่ยกมาให้เห็นในทีนี้เป็นเพียงส่วนน้อยของ AI และยังเป็นเพียงช่วงแรกที่ AI เริ่มเข้ามา เราคาดการณ์ได้ไม่ยากว่า AI จะเข้ามามีบทบาทช่วยในงานต่าง ๆ มากขึ้น โปรแกรมเครื่องมือทั้งหลายที่เราใช้อยู่ต่างก็ต้องปรับเอา AI มาผนวกเหมือนอย่างที่ Microsoft Office 365 ทำอยู่ โปรแกรมงานธุรกิจอย่าง SAP หรือ ERP ก็ต้องมีการเพิ่มขีดความสามารถด้วย AI นี้ด้วย แน่นอนว่า จะมีผลให้คนใช้งานทำงานได้ง่ายขึ้นเร็วขึ้น
แต่หากคิดดูว่า ถ้าปริมาณงานและความรับผิดชอบของเรายังเหมือนเดิม นั่นหมายความว่านายจ้างก็ไม่จำเป็นต้องจ้างคนทำงานมากเท่าเดิม. หรือหากเลวร้ายยิ่งไปกว่านั้น งานทั้งหลายที่ทำนี้ หาก AI สามารถทำแทนเราให้ได้หมดเพราะใคร ๆ ก็สามารถสั่ง AI ให้ทำงานเหล่านี้ได้. ทั้งนี้เพราะรูปแบบการทำงานร่วมกับ AI คือการบอกความต้องการด้วยภาษามนุษย์ และ AI มีการพัฒนาความฉลาดความสามารถเพิ่มขึ้นตลอดเวลา สามารถคาดเดาความต้องการผู้ใช้ดีขึ้นเรื่อยๆ. แล้วยังจำเป็นต้องมีคนกลางทำงานแบบที่เราทำอยู่นี้อีกไหม หากแนวโน้มเป็นไปแบบนี้แล้วคนทำงานทั่วไปควรปรับตัวอย่างไร
ทางออกของคนทำงานในตอนนี้ คือนอกจากจะต้องเรียนรู้และเข้าใจว่า AI สามารถช่วยทำอะไรให้งานสำเร็จได้ดีและเร็วขึ้นบ้างแล้ว เราอาจจะต้องขยายขอบเขตความรับผิดชอบของตัวเองให้ขยับไปสู่งานอื่นหรืองานใหม่ๆ ที่ยากขึ้นด้วย. เราคงไม่อาจทำงานแบบที่เป็นงานประจำทำอะไรเหมือนเดิมทุกวี่วันได้ แต่คงต้องมองงานเป็นโอกาสในการเรียนรู้เพิ่มพูนมากขึ้น และต้องสนใจสนุกกับการทำงานให้ดีขึ้นเรื่อย ๆ. เช่น คนทำงานบริหารธุรการในสถานศึกษาที่แต่เดิมอาจทำเน้นหนักที่งานธุรการ คือเป็นธุระช่วยทำเอกสาร ทำข้อมูลต่าง ๆ ให้เป็นส่วนใหญ่ ก็อาจต้องเริ่มมองงานส่วนบริหารวิเคราะห์ข้อมูลมากขึ้น คือต้องเริ่มทำความเข้าใจข้อมูลและช่วยใช้ AI ให้วิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นเพื่อนำเสนอผู้บริหารโดยตรง เราจึงจะยังคงมีบทบาทและความสำคัญในองค์กรได้.
แน่นอนว่า การทำเช่นนี้ทำให้ทุกคนต้องเหนื่อย ต้องคอยพัฒนาตนให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี. แต่หากเราไม่มีการปรับปรุงพัฒนาความสามารถเลย ในอนาคตไม่ว่า AI จะมาแทนที่คนทำงานต่าง ๆ ได้จริงหรือไม่ แต่ที่แน่ ๆ คือคนที่ไม่รับรู้และไม่เข้าใจการใช้ประโยชน์จาก AI ไม่ยอมเปลี่ยนแปลงตามโลกที่เปลี่ยนไป ก็จะเป็นคนกลุ่มแรก ๆ ที่จะกระทบหากมีการลดคนหรือเลิกจ้าง. ดังนั้น ในส่วนที่เราทุกคนทำได้ในตอนนี้ คือพยายามรู้และเข้าใจว่า AI คืออะไร ทำอะไรได้บ้าง และต้องหมั่นคอยติดตามพัฒนาการของ AI เพราะการเปลี่ยนแปลงพัฒนางานด้าน AI นั้นเป็นไปแบบก้าวกระโดดและรวดเร็วมาก
อ้างอิง
[1] Press, G. (2023). Generative AI And The Future Of Creative Jobs. Forbes. Retrieved from https://www.forbes.com/sites/gilpress/2023/03/06/generative-ai-and-the-future-of-creative-jobs/?sh=3f845daf6617
[2] Sankaran, V. (2023). Hollywood AI backlash: What striking writers and actors fear about tech replacing roles. Independent. Retrieved from https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/hollywood-ai-writers-strike-tech-b2376457.html
[3] Aroonmanakun, W. (2023). ChatGPT กับงานเอกสาร — Medium.
[4] Aroonmanakun, W. (2023). ChatGPT : Code interpreter กับงานตารางข้อมูล — Medium.
[5] Aroonmanakun, W. (2023). ChatGPT : Code interpreter กับการสร้างไฟล์นำเสนองาน. Medium.
[6] Spataro, J. (2023). Introducing Microsoft 365 Copilot — your copilot for work — The Official Microsoft Blog. Official Microsoft Blog. Retrieved from https://blogs.microsoft.com/blog/2023/03/16/introducing-microsoft-365-copilot-your-copilot-for-work
[7] Create Presentation Slides With AI in seconds with SlidesAI. (2023, July 23). Retrieved from https://www.slidesai.io
[8] Make AI Generated Video — AI Video Generator — Kapwing. (2023, July 22). Retrieved from https://www.kapwing.com/ai-video-generator